Köpeklerde Tüy Bakımı

Köpeklerin sağlıklı ve kaliteli bir yaşam sürmesindeki en önemli faktörlerden biri deri ve tüy sağlığıdır. Deri ve tüy ile ilişkili hastalıklar evcil dostlarımızın veteriner hekim ziyareti nedenlerinin en başında gelmektedir. Saha çalışmaları küçük hayvan kliniklerinde yapılan uygulamaların %15-25’inin deri ve tüy problemlerinin teşhis ve tedavisi ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu kadar yaygın yaşanan bir sorunun azaltılmasına/çözülmesine ilişkin uygulamalar hayvan sahipleri tarafından titizlikle takip edilmelidir. Rutin bakım işlemleri köpeğinizin ırk özellikleri, yaşı ve tüy yapısı gibi etmenler ile ilişkili bir durumdur, yani köpeklerin deri ve tüy sağlığı için yapılması gerekenler ırklar arasında farklılık gösterebilmektedir.

Sağlıklı bir köpek ırk özellikleri temsil eden uzunlukta, temiz, parlak ve gür tüylere sahip olmalıdır. Zaten hayvan sahiplerinin büyük bir çoğunluğu da köpeklerinin tüy kalitesini iyileştirmek istemektedir. Köpeklerde birçok etmene bağlı olarak cilt hastalığı (dermatoz) görülebilmektedir.

Köpeklerde en yaygın görülen cilt sağlığı sorunlarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Alerji (dış parazitlere bağlı ya da atopik dermatit)
- Kutanöz neoplazi
- Bakteriyel piyoderma
- Sebore
- Paraziter dermatozlar
- Besin maddelerine karşı aşırı duyarlılık veya intolerans
- Bağışıklık sistemi ile ilişkili dermatozlar
- Endokrin dermatozlar

Eğer köpeğinizde;
- Herhangi bir besin maddesine karşı intolerans veya aşırı duyarlılık yoksa,
- Doğru besin madde bileşimine sahip yeterli ve dengeli bir mama kullanıyorsanız,
- Porsiyon sayısı ve miktarına dikkat ediyorsanız,
- Sofra artıklarını ya da yemeklerinizi köpeğinize vermiyorsanız,
- Sizin dışınızdaki insanların köpeğinize ilave besleme yapmasını engelleyebiliyorsanız,
Besleme ile ilişkili bir cilt hastalığı ile karşılaşma olasılığınız oldukça düşüktür.

Ürünler: https://www.mamamax.com.tr/kopek-mamasi

Sağlıklı Deri ve Tüy Yapısı İçin En Önemli Adım: Doğru Beslenme

Köpeklerdeki tüy büyümesi döngüsel özellik göstermektedir. Tüylerde büyüme, büyüme-yaşlanma arası, yaşlanma ve dökülme evrelerini görülmektedir. Köpeklerde tüy uzunluğu ırklar arasında değişmekle birlikte tüy döngüsünün birinci ve ikinci evreleri uzun süren köpek ırkları genel olarak uzun tüylü ırklar olarak sınıflandırılmaktadır. Köpek ırklarının deri ve tüy yapısı özelliklerinin farklılık göstermesi bazı ırkların belirli cilt hastalıklarına daha duyarlı/yatkın olabileceğini de göstermektedir. Örneğin; Alaska kurdu (malamute) ve Sibirya kurdu (Siberian husky) gibi kutup bölgelerinden köken alan ırklarda çinko duyarlı dermatozlar daha sık görülmektedir.

Tüylerin kimyasal bileşimi incelendiğinde %65-95’inin protein yapısında olduğu görülmektedir. Geriye kalan kısmı ise su, lipidler, pigmentler (renk maddeleri) ve iz elementlerden oluşmaktadır. Bunlardan birinin bile yetersizliği tüy sağlığını bozabilmektedir. Deri ve tüy yapısının sağlığını koruyabilmek için gereken maddelerin diyet ile eksiksiz ve dengeli olarak sağlanması gerekmektedir. Tüketilen diyette bulunan protein ve yağların miktar ve kalitesi, esansiyel yağ asitleri içeriği, mineraller (özellikle çinko ve bakır) ve vitaminler (özellikle A vitamini, E vitamini ve biyotin) deri ve tüy sağlığını doğrudan etkileyebilmektedir. Söz konusu besin maddelerinin gereksinim düzeyi her zaman aynı değildir. Irk, yaş, vücut ağırlığı gibi hayvana bağlı veya hava sıcaklığı, bağıl nem, rüzgar gibi çevreye bağlı faktörlere göre değişiklik göstermektedir.

Uzun Tüylü Köpeklerde Tüy Bakımı

Uzun tüylü köpek ırklarının bakımında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta düzenli bakım uygulamalarıdır. Tüylerin birbirine dolaşmamasına ve temiz olmasına özen gösterilmesi gerekmektedir. Eğer köpek sahibi düzenli bakım yapamıyorsa evcil dostu için uygun bir pet kuaförü bulması önerilmektedir. Tüylerin kirlenmesi ve ağırlaşmasını önlemek için düzenli banyo yaptırılması çok önemlidir. Uzun tüylü köpekler için üretilmiş bir şampuan tercih edilmelidir. Şampuanın tüylere iyice uygulandığından emin olunmalı ve sonrasında tüm köpük dikkatle arındırılmalıdır. Gerekli durumlarda saç kremi gibi bakım ürünleri de kullanılabilir. Uzun tüylü köpeklerin mümkünse her gün, tüylerine uygun yüksek kaliteli bir fırça ile birkaç dakika taranması gerekmektedir.

Kısa Tüylü Köpeklerde Tüy Bakımı

Kısa tüylü köpeklerin de taranması gerekmektedir. Irk özelliklerine göre değişiklik göstermekle beraber tüylerin taranmasına ortalama 3 aylık yaşta başlanabilir. Kısa tüy yapısına sahip köpeklerin taranması uzun tüylü ırklara kıyasla çok daha kolaydır. Kısa tüylü köpeklere özgü olarak üretilmiş sert kıllı fırça ya da eldivenler kullanılmalıdır. Bu sayede zayıf ve ölü tüyler ile deri hücresi döküntüleri uzaklaştırabilirsiniz. Banyo sıklığına dikkat edilmelidir. Genel olarak ayda 1-2 banyo köpekler için idealdir. Şampuan seçimine de özen gösterilmeli ve köpekler için özel olarak üretilmiş ürünler tercih edilmelidir.

Doç. Dr. Eren KUTER

MAKÜ, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı